Thế giới công nghệ thông tin đang bùng nổ đe lại nhiều lợi ích cho đời sống con người, nhưng đồng thời cũng mở ra cánh cửa cho những hiểm họa tiềm ẩn, trong đó vấn đề an ninh mạng đang ngày càng trở nên cấp bách tại Việt Nam. Bài viết này sẽ phác họa bức tranh thực trạng an ninh mạng tại Việt Nam, đồng thời đề xuất những giải pháp nhằm đảm bảo an toàn cho không gian mạng quốc gia.
Theo thống kê của Trung tâm Giám sát an ninh mạng quốc gia (NCSC), trong 6 tháng đầu năm 2023, Việt Nam đã ghi nhận hơn 14.000 cuộc tấn công mạng, tăng 18% so với cùng kỳ năm ngoái. Các loại hình tấn công phổ biến bao gồm:
- Tấn công lừa đảo: Lừa đảo qua email, tin nhắn, mạng xã hội,… chiếm tỷ lệ cao nhất, nhằm đánh cắp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng,…
- Tấn công DDoS: Gây gián đoạn, quá tải dịch vụ mạng của các website, hệ thống thông tin.
- Tấn công mã độc: Lây nhiễm mã độc vào thiết bị để đánh cắp dữ liệu, phá hoại hệ thống.
Điển hình là vụ tấn công ransomware nhắm vào Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI) vào tháng 4/2023, gây thiệt hại nặng nề về dữ liệu và tài chính. Gần đây nhất là vụ công ty VNG để lộ thông tin của hơn 163 tỷ người dùng.
Hầu hết các tổ chức tại Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, còn thiếu hụt về năng lực bảo mật. Hệ thống bảo mật thường chưa được cập nhật thường xuyên, nhân viên thiếu kiến thức và kỹ năng về an ninh mạng.
Mức độ nhận thức về an ninh mạng của người dân Việt Nam còn thấp. Nhiều người sử dụng mật khẩu yếu, cài đặt phần mềm không bản quyền, và thiếu cảnh giác khi tham gia các hoạt động trực tuyến. Vì vậy dẫn đến rất nhiều tác động kéo theo như:
Tác động kinh tế:
- Tấn công mạng gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm cho các doanh nghiệp và chính phủ.
- Gây gián đoạn hoạt động kinh doanh, ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu.
Tác động xã hội:
- Mất cắp thông tin cá nhân, ảnh hưởng đến đời sống và uy tín của người dân.
- Lừa đảo trực tuyến gia tăng, gây thiệt hại về tài sản và tinh thần.
- Gây hoang mang, bất an trong cộng đồng.
Tác động quốc phòng:
- Tấn công mạng có thể nhắm vào các hệ thống thông tin quan trọng của quốc gia, gây nguy hại cho an ninh quốc phòng.
- Nguy cơ đánh cắp thông tin mật, bí mật quốc gia.
Vậy đâu là giải pháp cho bài toán an ninh mạng tại Việt Nam?
Nâng cao năng lực bảo mật:
- Đầu tư vào hệ thống bảo mật tiên tiến, cập nhật thường xuyên các bản vá lỗi.
- Nâng cao trình độ chuyên môn cho nhân viên về an ninh mạng.
- Thực hiện các biện pháp kiểm tra, giám sát an ninh mạng thường xuyên.
Tăng cường nhận thức về an ninh mạng:
- Nâng cao nhận thức cho người dân về tầm quan trọng của an ninh mạng.
- Cung cấp kiến thức và kỹ năng về bảo mật thông tin cá nhân, sử dụng internet an toàn.
- Tổ chức các chương trình tuyên truyền, giáo dục về an ninh mạng.
Thúc đẩy hợp tác quốc tế:
- Chia sẻ thông tin về các mối đe dọa mạng, phối hợp chống tấn công mạng.
- Tham gia các tổ chức quốc tế về an ninh mạng để học hỏi kinh nghiệm và nâng cao năng lực bảo mật.
An ninh mạng là vấn đề cấp bách cần được quan tâm và giải quyết triệt để. Chung tay góp sức bảo vệ an ninh mạng quốc gia là trách nhiệm của mỗi cá nhân, tổ chức và toàn xã hội. Hãy nâng cao ý thức và thực hiện các biện pháp bảo mật hiệu quả để bảo vệ bản thân và cộng đồng trước những hiểm họa tiềm ẩn trong không gian mạng.